28 Nisan 2013 Pazar

Korece 아/어/여 + 요 kullanımı

Bu konuyu ele almakta biraz geciktim sanırım. Çünkü korece dilbilgisinin temel kurallarından en önemli. Bunu anladıktan sonra hangi fiil nasıl değişiklik gösteriyor daha rahat anlayacaksınız. Türkçe'de bu kural birçok şeye göre dğeişiklik gösterirken korecede sadece 3 harf arasında dönüyor.

Bu üç harf ise; 아/어/여 + 요 [a/o/yeo + yo] sondaki  요 harfi cümleyi resmi olamayan kibar bir şekilde bitirmeye yarıyor. Eğer cümle sonuna  요'yu eklemezseniz cümleniz gayri resmi bir cümle olur. "Nasılsın? Napıyosun" gibi. Bu konuşma şekli korecede 반말 (banmal) olarak adlandırılır.

Gelgelelim kurallara;

Fiil/Sıfat  + 아 kuralı;
Son hece ㅗ /ㅏ içeriyorsa 아  ekleniyor. Eğer fill 가다 gibi ise bu durumda a eklenmesine gerek yok. Fakat bu durum 하다 için geçerli değil.
Son harf 오 ise  아 geliyor.

Örneklendirirsek : 오다 gelmek  → 오  + 아 = 와

Fiil = 가다 (gitmek)
Yalın fiil = 가
Gelecek olan ek = 가 + 아
Eklendikten sonraki hali =  가
Şimdiki zaman = 가(요)
Geçmiş zaman = 갔어(요)



Fiil/Sıfat Fiil Ek Yazılışı Ş. Zaman Geçmiş Zaman
가다 (gitmek) 가아 가(요) 갔어(요)
괜찮다 (iyi olmak, ok) 괜찮 괜찮아 괜찮아 괜찮아(요) 괜찮았어(요)
놀다 (oynamak) 놀아 놀아 놀아(요) 놀았어(요)
맞다 (haklı, doğru olmak) 맞아 맞아 맞아(요) 맞았어(요)
보다 (görmek, bakmak) 보아 봐(요) / 보아(요) 봤어(요) / 보았어(요)
사다 (satın almak) 사아 사(요) 샀어(요)
오다 (gelmek) 오아 와(요) / 오아(요) 왔어(요) / 오았어(요)
좋다 (iyi olmak) 좋아 좋아 좋아(요) 좋았어(요)

Fiil/Sıfat  + 어 kuralı;
+ Yukarıdaki kuralın dışınd kalan harfler için + 어 harfi gelmektedir. Yani ㅗ ve ㅏdışındaki harfler için. Fakat bu durum da 하다 için geçerli değil.
+ Fiil 이 ile bitiyorsa 이 →여 olarak değişiyor. 시키  + 여 = 시켜
+ Eğer fiil ㅐile bitiyorsa yine hiçbir değişikliğe uğramıyor. 내다 → 내요.
+ 하다 → 해 olarak değişiyor.

Fiil/Sıfat Fiil Ek Yazılışı Ş. ZamanGeçmiş zaman
먹다 (yemek) 먹어 먹어 먹어(요) 먹었(요)
신다 (ayakkabı/çorap giymek) 신어
신어(요) 신었어(요)
쓰다 (yazmak) 쓰어 써(요) 썼어(요)
울다 (ağlamak) 울어 울어 울어(요) 울었어(요)
읽다 (okumak) 읽어 읽어 읽어(요) 읽었어(요)
재미있다 (eğlenceli/ilginç olmak) 재미있 재미있어 재미있어 재미있어(요) 재미있었어(요)
주다 (vermek) 주어 줘요 / 주어(요) 줬어(요) / 주었어(요)
크다 (büyük olmak) 크어 커(요) 컸어(요)
필요없다 (ihtiyaç olmamak) 필요없 필요없어 필요없어 필요없어(요) 필요없었어(요)
힘들다 (zor/yorucu olmak) 힘들 힘들어 힘들어 힘들어(요) 힘들었어(요)


Fiil/Sıfat +ㅣ + 어 kuralı

Fiil/Sıfat Fiil Ekli YazılışıGeniş /şimdiki Zaman Geçmiş Zaman
내리다 (inmek) 내리내리어 내려 내려(요) 내렸어(요)
놀리다 (dalga geçmek, kızdırmaya çalışmak) 놀리 놀리어 놀려 놀려(요) 놀렸어(요)
떨어지다(düşmek) 떨어지 떨어지어 떨어져 떨어져(요)떨어졌어(요)
먹이다 (beslemek) 먹이 먹이어 먹여 먹여(요) 먹였어(요)
보이다 (görünür olmak) 보이 보이어 보여 보여(요) 보였어(요)
붙이다 (eklemek) 붙이 붙이어 붙여 붙여(요) 붙였어(요)
빠지다 (boğulmak) 빠지 빠지어 빠져 빠져(요) 빠졌어(요)
사라지다 (gözden kaybolmak) 사라지 사라지어 사라져 사라져(요) 사라졌어(요)
시키다 (sipariş etmek) 시키 시키어 시켜 시켜(요) 시켰어(요)
웃기다 (güldürmek) 웃기 웃기어 웃겨 웃겨(요) 웃겨어(요) 


하다 Fiili için örnekler
Fiil/Sıfat Fiil Ekli Yazılışı Geniş Zaman Geçmiş Zaman
건강하다 (sağlıklı olmak) 건강하 건강하여 건강해 건강해(요) 건강했어(요)
공부하다 (çalışmak) 공부하 공부하여 공부해 공부해(요) 공부했어(요)
궁금하다 (merak etmek) 궁금하 궁금하여 궁금해 궁금해(요) 궁금했어(요)
설명하다 (açıklamak) 설명하 설명하여 설명해 설명해(요) 설명했어(요)
연락하다 (iletişime geçmek) 연락하 연락하여 연락해 연락해(요) 연락했어(요)
연습하다 (pratik yapmak) 연습하 연습하여 연습해 연습해(요) 연습했어(요)
예약하다 (rezervasyon yap.) 예약하 예약하여 예약해 예약해(요) 예약했어(요)
좋아하다 (hoşlanmak) 좋아하 좋아하여 좋아해 좋아해(요) 좋아했어(요)
필요하다 (ihtiyaç duymak) 필요하 필요하여 필요해 필요해(요) 필요했어(요)
행복하다 (mutlu olmak) 행복하 행복하여 행복해 행복해(요) 행복했어(요)

Örnekler :

Korece English Türkçe
집에 가요? Are you going home?  Eve mi gidiyorsun?
돈 있어요? Do you have money?  Paran var mı?
그 여자는 진짜 예뻐요. That girl is really pretty. Şu kız gerçekten güzel
시간 있으면 점심 같이 먹어요. If you have time, let's eat lunch together. Vaktin varsa birlikte yemek yiyelim.
이 책은 재미없어. This book is boring.  Bu kitap sıkıcı
철수는 건강해요. Chul Su is healthy. Chul Su sağlıklı.
우리 아버지는 정말 부지런해요. My father is really diligent. Babam gerçekten çok çalışkan.
우리 엄마를 사랑해. I love my mom Annemi seviyorum.
중간고사가 어려워요. The midterm exam is difficult.  Vize sınavları zor.
지금 뭐 해? What are you doing right now? Şuan ne yapıyosun?

2 yorum:

Adsız dedi ki...

Sey ben şu ; "fakat bu durum 하다 icin gecerli degil."
Neden gecerli degil anlamadim. Ama bunda 가다 gecerli

Halime Oral Yalçın dedi ki...

Merhabalar,

하다 fiili istisnai bir fiildir. 하 + 여 eki gelerek 해 oluyor. Eski kullanım şeklinden dolayı olabilir belki ^^ internette bununla ilgili çok ayrıntı yok. kural bu şekilde :)